کمپرسور هوا

فشرده ساز هوا (به انگلیسی: Air compressor) دستگاهی است که برای تبدیل قدرت یا انرژی (که معمولاً از موتور الکتریکی، موتور دیزل و موتور بنزینی بدست می‌آید) به انرژی جنبشی استفاده می‌شود.
این دستگاه با فشرذه سازی هوا کار می‌کند و هوای فشرده شده به سرعت آزاد شده و نیروی زیادی ایجاد می‌شود.
فشرده سازهای هوا انواع مختلفی دارند و همه آن‌ها زیرمجموعه دو دسته ۱-جا به جایی مثبت ۲-جا به جایی منفی هستند.

هواساز

هواساز (به انگلیسی: Air End) در کمپرسورهای اسکرو برای فشرده سازی هوا از وسیله ای به نام ایراِند یا هواساز که از یک پوسته و دو مارپیچ ساخته شده‌است استفاده می‌گردد که توسط گیربکس، انرژی مکانیکی چرخشی را دریافت می‌کنند.
ایراِند یا هواساز، محفظه ای ازکمپرسور اسکرو است که قلب کمپرسور محسوب می‌شود که عملکرد فشرده سازی هوا را انجام می‌دهد و در قالب طرح پیستونی و پیچی ساخته می‌شوند.

کمپرسور سیلندر پیستونی

بخار را با استفاده از پیستون در سیلندر فشرده می‌کنند. کمپرسورهای سیلندر پیستونی شبیه موتورهای خودرو هستند که پیستون توسط گژنپین به شاتون متصل می‌گردد و شاتون به میل لنگ متصل می‌گردد و بر اساس سایز کمپرسورهای سیلندر پیستونی از یک یا چند سیلندر تشکیل شده‌است. چند سلیندر ممکن است در یک خط، مقابل هم یا در آرایش V شکل قرار گرفته باشند در هر سیلندر دو سوپاپ Suction و Dissharge قرار دارند ای سوپاپ‌ها به کمپرسور قابلیت کمپرس کردن و پمپ کردن آن را می‌دهد و معمولاً در بالای سیلندر قرار دارد.

نحوه عملکرد

حرکت در قسمت بالای سیلندر که فضای مرده نامیده می‌شود شروع می‌شود و پیستون شروع به حرکت رو به پایین می‌کند و چون هر دو سوپاپ بسته هستند حرکت رو به پایین سبب کاهش فشار سیلندر می‌شود و وقتی فشار به پایین‌تر از فشار قسمت ساکشن برسد سوپاپ ساکشن باز شده و بخار وار کمپرسور می‌شود، پیستون به پایین آمدن ادامه می‌دهد و بخار بیشتری وارد سیلندر می‌شود و وقتی پیستون به پایین‌ترین قسمت کوسه حرکت خود می‌رسد سوپاپ ساکشن بسته می‌شود و وقتی پیستون دوباره بالا می‌آید فضا کم شده و فشار افزایش می‌یابد. وقتی فشار داخل سیلندر به بالاتر از فشار خط dissharge برسد یا برابر آن، فشار باعث باز شدن سوپاپ dissharge می‌شود و اجازه می‌دهد بخار فشرده شده از کمپرسور خارج شود این روند تا رسیدن پیستون به بالاترین نقطه کورس حرکت، ادامه می‌یابد و بیشترین بخار فشرده شده به خط dissharge می‌رود و وقتی به پایین رفتن می‌کند سوپاپ dissharge بسته می‌شود و سیکل دوباره تکرار می‌شود این سیکل کمپرس کردن بخار با استفاده از کمپرسور سیلندر پیستونی است.

انواع کمپرسور پیستونی رفت و برگشتی

به صورت کلی سه نوع کمپرسور پیستونی وجود دارد.
کمپرسورهای تک مرحله ای
کمپرسورهای دو یا چند مرحله ای
کمپرسورهای دبل (دو هواساز)

کمپرسور پیستونی تک مرحله ای

در این پمپ بادها هوا در یک مرحله متراکم می‌شود، یعنی هوای محیط به درون سیلندر کشیده می‌شود، سپس با بالا رفتن پیستون درون سیلندر هوا فشرده می‌شود و به درون مخزن انتقال می‌یابد. این کمپرسورها در مدل‌های تک سیلندر (کمتر از ۵۰ لیتر در دقیقه) و دو سیلندر (ظرفیت هی بیشتر از ۵۰ لیتر در دقیقه) ساخته می‌شوند. این کمپرسورها معمولاً برای تولید فشار تا حداکثر ۸ بار مناسب هستند؛ و دبی هوای آن‌ها تا ۷۵۰ لیتر در دقیقه است.

کمپرسور پیستونی دو مرحله ای

این نوع کمپرسورها دارای دو سیلندر هستند یکی از آن‌ها سیلندر کم فشار (سیلندر با قطر بزرگتر) و دیگر سیلندر پرفشار (سیلندر با قطر کمتر) است. اندازه سیلندر پر فشار تقریباً نصف اندازه سیلندر کم فشار است. پیستون در سیلندر کم فشار هوا را تا نصف فشار نهایی متراکم می‌کند، هوا پس از عبور از افتر کولر (پره‌های آلومینیومی) وارد سیلندر پر فشار می‌شود و در آنجا توسط پیستون متراکم شده و به فشار نهایی می‌رسد.

کمپرسور پیستونی دبل

در این نوع کمپرسورها، دو هواساز مستقل روی یک مخزن نصب می‌شوند. ویژگی خوب این نوع کمپرسورها در این است که اگر یکی از هواسازها نیاز به سرویس داشته باشد هواساز دیگری هوای مورد نیاز را تأمین می‌کند. این ویژگی سبب می‌شود تا قابلیت اطمینان سیستم دو برابر شود.

کمپرسور پیچی

رتورهای کمپرسور اسکرو مثل پیچ‌های چند راهه ای بوده که به شکل نر و ماده در داخل یکدیگر می‌چرخند و با حرکت خود گاز یا هوا را به طرف جلو می‌برند؛ که در نهایت موجب به وجود آمدن خلأ و ورود مداوم گاز به داخل کمپرسور می‌شود و با کمتر شدن فاصله بین مولکول‌های گاز موجب افزایش فشار آن می‌شوند.
فاصله بین رتورها و بدنه بایستی ناچیز باشد چونکه اگر فاصله زیاد باشد باعث نشتی درونی می‌شود که در نهایت با عث کمتر شدن کارایی و عملکرد کمپرسور می‌شود و از طرف دیگر میزان حرارت زیاد می‌شود.
هوای محیط اطراف به درون کمپرسور کشیده می‌شود و در آنجا بین چرخنده (روتورها) و پوسته به دام می‌افتد و در برخورد با نر و مادگی روتورها با همدیگر هوا در طول کمپرسور پیش رفته و آرام آرام حجمش کاهش پیدا می‌کند و از دستگاه بیرون می‌رود به‌طور کلی و خلاصه در یک جمله می‌توان گفت هوا محیط وارد کمپرسور اسکرو می‌شود و متراکم شده و در آخر از دستگاه بیرون می‌رود.